Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων και τροφών

Η τροφή αποτελεί σημαντικό καθοριστικό παράγοντα για την αποτελεσματικότητα των χορηγούμενων φαρμάκων ή συμπληρωμάτων διατροφής που λαμβάνουμε καθημερινά.

Υπάρχουν τρόφιμα τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση της δραστικής ουσίας ενός φαρμάκου αλλά και την συνολική βιοδιαθεσιμότητα του φαρμάκου δηλαδή, το ποσοστό της χορηγούμενης δόσης της δραστικής ουσίας του φαρμάκου που φτάνει στην κυκλοφορία του αίματος.

Ποιες μπορεί να είναι οι αλληλεπιδράσεις φαρμάκων - τροφίμων:

• Μείωση της απορρόφησης της δραστικής ουσίας του φαρμάκου με αποτέλεσμα επιβράδυνση συγκέντρωσης του φαρμάκου στο αίμα.

• Καθυστέρηση της απορρόφησης του φαρμάκου με αποτέλεσμα να καθυστερεί η έναρξη της θεραπευτικής δράσης του φαρμάκου, κατάσταση η οποία μπορεί να είναι κλινικά σημαντική σε κάποιες περιπτώσεις.

• Αυξημένη απορρόφηση του φαρμάκου έχοντας σημαντική κλινική επίπτωση στη θεραπεία ενός ασθενή ή επιτάχυνση της απορρόφησης του φαρμάκου

Κάποια παραδείγματα φαρμάκων:

• Χάπι πίεσης: Πρέπει να συνδυάζεται με διατροφή χαμηλής ενεργειακής πρόσληψης που στοχεύει στον έλεγχο βάρους. Χαμηλή πρόσληψη νατρίου για καλύτερα αποτελέσματα στην ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Στα αντιυπερτασικά φάρμακα όπου δραστική ουσία είναι η ατενολόλη πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων χυμού πορτοκαλιού, τρόφιμα με περιεκτικότητα σε ασβέστιο καθώς μπλοκάρει την απορρόφηση της ατενολόλης και συνίσταται η λήψη του συμπληρώματος ασβεστίου να γίνεται με διαφορά 2 ωρών με το γεύμα.

• Ασπιρίνη: Δραστική ουσία το ακετυλοσαλικυλικό οξύ όπου πρέπει να αποφεύγεται η ταυτόχρονη πρόσληψη καφεΐνης

• Θυροξίνη: πρέπει να αποφεύγονται τροφές πλούσιες σε ασβέστιο και ο χυμός πορτοκαλιού γιατί μειώνεται η απορρόφηση της όταν ληφθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα με αυτήν.

• Υπολιπιδαιμικό: (Δραστική Ουσία Στατίνες, φάρμακο για την Χοληστερόλη) - Συνίσταται ταυτόχρονη εφαρμογή σωστής ισορροπημένης διατροφής, άσκησης και έλεγχος σωματικού βάρους. Συνίσταται δίαιτα χαμηλής πρόσληψης λιπαρών και χοληστερόλης για να μπορέσει η δραστική ουσία να είναι αποτελεσματικότερη. Επίσης πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση γκρέιπφρουτ και πράσινου τσαγιού.

• Πολυβιταμίνες με μέταλλα: πρέπει να λαμβάνονται συνδυαστικά με λιπαρή τροφή π.χ ελαιόλαδο ή αβοκάντο για καλύτερη απορρόφηση τους. Πρέπει να αποφεύγεται η λήψη τους με γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα ή τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας Ca καθώς επηρεάζει την απορρόφηση ορισμένων βιταμινών.

• Συμπλήρωμα σιδήρου (Fe): Ιδανικά η λήψη του γίνεται με άδειο στομάχι, τουλάχιστον 1 ή 2 ώρες μετά την κατανάλωση γεύματος. Αποφυγή συνδυασμού του συμπληρώματος με γάλα ή γαλακτοκομικά προϊόντα ή με συμπλήρωμα Ca καθώς επηρεάζεται η απορρόφηση του. Συνδυασμός με ασκορβικό οξύ (βιταμίνη C) σε συμπλήρωμα ή με τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C καθώς ενισχύει την απορρόφηση του.

• Συμπλήρωμα βιταμίνης C: Αύξηση απορρόφησης της με τρόφιμα πλούσια σε Fe (σίδηρος) και φολικό οξύ.

• Ηλεκτρολύτες: Προτιμότερο να καταναλώνονται σε συνδυασμό με υδατάνθρακες.